“Şifrelerin Matematiği: KRİPTOGRAFİ” kitabı özeti..

Okuduğum bu kitaptan çıkardığım özet aşağıdaki şekildedir. Özeti okusanız da kitabın kendisini okumanızı tavsiye ederim:

    “Şifrelerin Matematiği: KRİPTOGRAFİ” kitabı, kriptogafi hakkında yazılan ilk Türkçe kitaptır. Kitabın asıl amacı insanları kriptografi hakkında temel oluşturacak şekilde bilgilendirmektir. Gerçekten de günümüzün insanları güvenliği önemsemedikleri halde, bu kitap bilginin önemini, onun gizlenerek şifrelenerek iletildiğiyle ilgili örnekler vererek göstermektedir. Ve bu önemli bilgilerin güvenliğini sağlamak için kriptografik teknikler kullanılmaktadır.
    Aslında, kitapta da belirtildiği gibi, okumayı ve yazmayı öğrendikten sonra neredeyse herkes arkadaşlarıyla ya da ailesiyle anlaşarak şifreli konuşmuştur. Ve günümüzde şifreler bizim için çok önemlidir. Çünkü günümüzde telefon, bilgisayar vb. kullanmaktayız. Ve örneğin, internet vasıtasıyla birisine e-posta ile mesaj gönderdiğimizde, o mesajın asıl alıcıya ulaşana kadar kim bilir kaç tane bilgisayara da uğradı. Ve şifreler de bu gönderdiğimiz mesajın diğerlerin tarafından okunamamasını, değiştirilememesini ve alıcıya olduğu gibi iletilmesini sağlamaktadır. Bu da bize haberleşmenin genel sorununun bilgi olduğunu söylemektedir.
    Kitapta da kriptografi, gizlilik, kimlik denetimi, bütünlük gibi bilgi güvenliği kavramlarını sağlamak için çalışan matematiksel işlemler bütünü olarak tanımlanmaktadır. Yunancada “cryptos” – gizli, saklı ve “graphein” – yazmak anlamlarına gelmektedir. Yani, kriptografi normal bir metnin diğerlerin okuyamayacağı şekle dönüştürülmesidir. Böylece, şifrelenmiş bir metnin geri – normal hale dönmesini sağlayan ise kriptoanalistlerdir.
    Günümüzde bu şifrelemeler matematiksel teknikleri kullanarak geliştirilmektedir. Geleceğin kuantum kriptografisi ise bugünkü şifreleme yöntemlerinden çok farklıdır, çünkü kuantum fizik kurallarına göre dayanmaktadır. Günümüzde kullanılmakta olan sistem ise 0 ve 1’lerden oluşmakta.
    Yazı keşfedildikten sonra insanlar arasındaki iletişim kolaylaşmıştı: çeşitli bilgiler toplanabilirdi, mektuplar yazılarak birbirlerine gönderilebilirdi. Ve tarihte kriptografiye göre daha çok steganografinin kullanıldığı görülmektedir. Steganografi, Yunancadan “gizlenmiş yazı” anlamına gelen gizli yazışma tekniğidir. Yalnız, insanlar yazının gizlenmesinin yetersiz olduğunu anlayınca yazının anlamsız hale getirmeye başlamışlar. Bazen ikisini aynı anda kullanılan zamanlar da olmuş. Steganografi ile kriptografi arasındaki fark: steganografi’de mesajın kendisi gizlenmektedir ve o gizlenmiş şeklinin bir mesaj olduğu ortaya çıkmadığı sürece mesaj okunamamakta. Kriptografi ise mesaj metnini anlaşılmayacak hale getirilmesidir.
    Şifreleme tekniklerinde en önemlisi anahtarın sadece ilgili insanların tarafından bilinmesidir, şifreleme siztemi hakkında ise her şey biliniyor olmalıdır. Bu Hollandalı kriptograf Kirchoff’un prensibine göre böyledir. Böylece, şifrelemek ve şifreyi çözmek için gizli anahtar kullanan sisteme “simetrik şifreleme sistemi” denmektedir. Deffie Hellman ise anahtar değişim algoritmasını geliştirerek insanların birbirlerini tanımasa bile gizli şekilde konuşabilmeleri için anahtarın herkes tarafından bilinmesinin gerektiği düşüncesini ortaya attı. Ve bu düşünce üzerine de RSA adı verilen açık anahtar şifreleme sistemi geliştirilmiş. Bu asimetrik şifreleme sistemi ile simetrik şifreleme sistemi arasındaki fark: simetrik şifreleme sisteminin daha hızlı olmasıdır.
    Böylece, günümüzde kullanılan teknolojilerimiz için en gerekli şey gizliliktir, ve bu gizliliği de kriptografi sağlamaktadır. Günümüzün bilgisayarları bu matematiksel şifreleme sistemlerini kıramamaktadır, fakat kuantum bilgisayarları geliştirilirse bu sistemler gizliliği sağlayamazlar. Ancak, kuantum bilgisayarları şimdilik teoridir.
Kitabın sonunda da kriptografinin güvenli bir dünya sağlayabileceği gibi kötü amaçlı da lullanılabileceği, ve okuyucuların bunun doğru bir şekilde kullanmalarının geleceğimiz için faydalı olacağını söylemektedir.
    Aslında bu kitapta çeşitli kriptografik örnekler var ve steganografi üzerine de ilginç örnekler anlatıldı. Ve anlaşılır bir dilde yazılmış bu güzel ve ilginç kitabın gelirlerinin üniversitedeki öğrencilere burs olarak verilmesi onları daha iyi işler yapmayı teşvik edecektir.

Kaynak: "Şifrelerin Matematiği: KRİPTOGRAFİ" kitabı.
(Sedat Akleylek, Ersan Akyıldız, Canan Çimen)